در واقع  چین و هند ـ دو مشتری اصلی ـ حالا پشت درهای معادن داخلی خود ایستاده‌اند و تولید داخلی را بالا برده‌اند و واردات را پایین. چین ۱۴ میلیون تُن کمتر خرید کرده، هند هم وارداتش را ۱۵ درصد کاهش داده است. حالا نتیجه این شده است که  بازار آسیا به شدت افت کرده و زغال‌سنگ اندونزی روی زمین مانده است و اینجا دقیقاً جایی‌ست که ایران می‌تواند وارد بازی شود.

درحالی‌که جهان به ظاهر در مسیر کنار گذاشتن زغال‌سنگ گام برمی‌دارد، اما واقعیت در بازار چیز دیگری‌ست. از ویتنام و بنگلادش گرفته تا اسپانیا و ایتالیا، کشورهایی هستند که واردات زغال‌سنگ اندونزی را بالا برده‌اند تا با افزایش قیمت گاز مقابله کنند. حتی ایالات متحده ـ رقیب صادراتی ـ تولید برق با زغال‌سنگ را ۲۰ درصد افزایش داده.

 

سوالا اصلی اما اینجاست که ایران چه نقشی می‌تواند بازی کند؟ در حالی‌که اندونزی فرصت‌های صادراتی را یکی پس از دیگری از دست می‌دهد، ایران با دارا بودن ذخایر زغال‌سنگ حرارتی در طبس، کرمان و البرز شرقی می‌تواند خود را به‌عنوان بازیگر جایگزین یا مکمل در بازارهای منطقه معرفی کند. به‌ویژه در آسیای میانه، پاکستان، هند و حتی بازارهای بحران‌زده اروپایی.

ضعف زیرساختی، عدم توسعه معادن زغال‌سنگ ایران و غفلت تاریخی از این منبع انرژی در برابر گاز طبیعی، حالا می‌تواند با یک استراتژی هوشمندانه جبران شود؛ صنعتی که تا دیروز رو به افول تصور می‌شد، حالا بار دیگر به‌عنوان برگ برنده کشورهای درحال توسعه به میدان بازگشته است.

در نهایت ایم که  اگر ایران بتواند به سرعت سرمایه‌گذاری در بهره‌برداری، فرآوری و صادرات زغال‌سنگ حرارتی را در دستور کار قرار دهد، می‌تواند جای خالی صادرات اندونزی در برخی بازارها را پر کرده و از این "افت تقاضای شرقی" برای تقویت حضور غربی استفاده کند.