معدنی ها /سند توسعه کشور وعده رشد ۱۳ درصدی بخش معدن را داده، اما سؤال ساده اینجاست: با چه انرژیای؟ با کدام برق؟ حتی تأمین برق خانگی هم در بسیاری از نقاط با مشکل مواجه است. کورههایی که با خاموشی بیهشدار از کار میافتند، برای بازگشت به دمای عملیاتی، چندین برابر انرژی نیاز دارند. زیرساختهای برق سالهاست فرسوده شدهاند و نه تنها بهروزرسانی نشدهاند، بلکه حتی نگهداری حداقلی هم نداشتهاند. این بیتوجهی حالا دامان صادرات، ارزآوری و اشتغال را گرفته و هیچ آمار دقیقی از میزان خسارات وارده وجود ندارد؛ چرا که حتی در این بحران هم، شفافیت جایی در برنامهریزیهای دولتی ندارد.
نگاهی به دنیا نشان میدهد که ایران تنها کشوری نیست که با بحران انرژی مواجه است، اما نوع مواجهه ما با این بحران، خاص و مسئلهدار است. در اروپا، همزمان با بحران انرژی ناشی از جنگ اوکراین، دولتها با اولویتبندی دقیق و سیاستگذاری منسجم، صنایع را تا جای ممکن حفظ کردند. آلمان، به عنوان یکی از بزرگترین صنایعمحورهای دنیا، در زمستان ۲۰۲۲ با بحران کمبود گاز روبهرو شد، اما با ایجاد مشوقهای صرفهجویی، انتقال انرژی پاک و برنامهریزی زمانی برای صنایع، از خاموشی گسترده جلوگیری کرد. فرانسه نیز با بهرهگیری از ذخایر برق هستهای، صنایع را در اولویت تأمین قرار داد و فقط در ساعات کممصرف به صورت موقتی اقدام به تعدیل برق کرد. حتی هند که با مصرف بالای صنعتی مواجه است، با سامانههای هشدار زودهنگام و مدیریت بار، سعی کرده برق صنایع را در چارچوبی برنامهریزیشده کنترل کند، نه با خاموشی بدون اطلاع.
اما در ایران، نه هشدار زودهنگام وجود دارد، نه مشوقهای صرفهجویی، نه حمایت از ژنراتور و نه اولویتی برای بخش تولید. بخش معدن، که میتوانست نقش نجاتدهنده اقتصاد تحریمی کشور را بازی کند، قربانی ناهماهنگی و بیتدبیری در مدیریت انرژی شده است. نهفقط ماشینآلات، بلکه نیروی انسانی نیز آسیب دیدهاند. کارگران در محیطهای صنعتی بدون تهویه یا برق، در دماهای گاه بالای ۵۰ درجه، مشغول به کارند؛ امنیت و سلامت آنها به بازی گرفته شده و این موضوع نه در آمارها دیده میشود، نه در جلسات تصمیمگیری.
در چنین وضعیتی، آرمانگرایی برنامههای توسعه بیشتر به شوخی شبیه است تا واقعیت. وقتی هنوز نمیتوان برق کارخانهها را تأمین کرد، صحبت از رشد اقتصادی، جهش صادرات و جذب سرمایهگذاری خارجی تنها مصرف تبلیغاتی دارد. کشورهایی که امروز صنعتی هستند، اول زیرساختهای انرژیشان را تضمین کردند. ایران اما، همچنان در مرحله «تحمل» خاموشی است. و این خاموشیها، شاید فقط برق را قطع نکنند، بلکه مسیر توسعه کشور را هم برای سالها خاموش کنند.
لینک مطلب: | http://madaniha.ir/News/234525.html |