معدنی ها /فائزه پناهی؛ در کارخانه‌های فولاد ایران، تجهیزات غول‌آسا و کوره‌های پرحرارت هنوز عمدتاً بر پایه آزمون و خطای انسانی اداره می‌شوند و این در حالی است که هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌های لحظه‌ای، کیفیت تولید را به شکل بی‌سابقه‌ای تضمین کند.
ترک‌ها، حباب‌ها و نقص‌ها پیش از آن‌که به محصول نهایی آسیب برسانند شناسایی می‌شوند و ترکیب مواد اولیه با الگوریتم‌های هوشمند بهینه می‌شود تا دما، فشار و جریان مواد دقیقاً مطابق استانداردهای جهانی تنظیم گردد. در بخش نگهداری و تعمیرات، حسگرها و یادگیری ماشین می‌توانند زمان دقیق نیاز به سرویس و تعمیر تجهیزات سنگین را پیش‌بینی کنند و توقف‌های ناگهانی را به حداقل برسانند؛ این یعنی صرفه‌جویی میلیاردی و افزایش ایمنی کارکنان.
هوش مصنوعی همچنین مصرف انرژی را بهینه می‌کند و انتشار آلاینده‌ها را کاهش می‌دهد؛ برق و گاز مصرفی کوره‌ها به‌صورت هوشمند تنظیم می‌شود و همزمان کیفیت محصول حفظ می‌گردد. این الگوریتم‌ها حتی به طراحی آلیاژهای نوین کمک می‌کنند؛ فولادهای سبک‌تر، مقاوم‌تر و ضدزنگ که پیش‌تر نیازمند سال‌ها تحقیق بودند، اکنون در کسری از زمان قابل تولیدند. زنجیره تأمین نیز با تحلیل داده‌ها بهینه می‌شود؛ از تأمین مواد اولیه تا زمان‌بندی حمل و نقل، همه در مسیر بهره‌وری قرار می‌گیرند.
پیاده‌سازی هوش مصنوعی در ایران نیازمند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های داده‌ای، آموزش نیروی انسانی و ایجاد فرهنگ نوآوری است، اما تجربه جهانی نشان می‌دهد هر ریالی که صرف این مسیر شود، در کوتاه‌مدت با صرفه‌جویی انرژی، کاهش اتلاف مواد، افزایش کیفیت و ایمنی بازمی‌گردد. با ظرفیت‌های عظیم فولادسازی و جمعیت متخصص، ایران می‌تواند کارخانه‌هایش را به «یادگیرنده» و «هوشمند» تبدیل کند؛ جایی که فولاد نه تنها محصول آتش و چکش، بلکه حاصل هوش و داده‌های هوشمند است و فرصت‌های گمشده پیش روی این صنعت، دوباره به دست می‌آیند.