معدنی ها /فائزه پناهی؛ وزیر صمت در تازه‌ترین اظهارات خود از «تامین امنیت معادن»، «واگذاری شفاف معادن غیرفعال» و «نوسازی ماشین‌آلات» سخن گفت؛ وعده‌هایی که در ظاهر امیدوارکننده‌اند اما در بطن خود پرسش‌های بزرگی را زنده می‌کنند.
سال‌هاست معادن کشور، به‌ویژه معادن زغال‌سنگ در خراسان جنوبی، با بحران‌های جدی ایمنی و اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. هر حادثه تلخی که جان معدنکاران را می‌گیرد، یادآور این واقعیت است که قوانین کاغذی و وعده‌های رنگارنگ هیچ‌گاه نتوانسته‌اند جان سخت‌ترین کارگران این سرزمین را از زیر آوار سهل‌انگاری نجات دهند. حال، وقتی وزیر صمت از «تامین امنیت معادن با اولویت ویژه» حرف می‌زند، نخستین پرسش این است: چرا تا امروز این اولویت در عمل دیده نشده است؟
از سوی دیگر، موضوع «واگذاری شفاف معادن غیرفعال» نیز بیش از آنکه نویدبخش تحول باشد، نگرانی تازه‌ای را ایجاد کرده است. تجربه نشان داده که واگذاری‌های شتاب‌زده اغلب به رانت، خصولتی‌سازی و دست‌اندازی گروه‌های ذی‌نفوذ منجر می‌شود. آیا این بار مکانیزمی واقعی برای جلوگیری از تکرار همان چرخه وجود دارد یا قرار است تنها پوسته‌ای از شفافیت بر روندی غیرشفاف پوشانده شود؟
وزیر همچنین از «نوسازی ماشین‌آلات» سخن گفت؛ در حالی‌که بیش از ۷۰ درصد ماشین‌آلات معدنی فرسوده و غیراستاندارد هستند. پرسش اساسی اینجاست: با محدودیت منابع ارزی و بوروکراسی سنگین واردات، چه تضمینی وجود دارد که این وعده از مرحله سخنرانی فراتر رود؟ آیا قرار است معدنکاران کوچک و متوسط هم سهمی از این نوسازی داشته باشند یا بازهم تنها معادن بزرگ و نزدیک به قدرت منتفع می‌شوند؟
واقعیت آن است که معادن کشور نه‌تنها به برنامه‌ای دقیق برای ایمنی واقعی نیاز دارند، بلکه باید در چارچوبی شفاف و به‌دور از رانت، به سرمایه‌گذاران کارآمد سپرده شوند. بدون اصلاح ساختارهای معیوب و نظارت جدی بر اجرای قوانین، هیچ وعده‌ای—even اگر با صدای بلند و در حضور رسانه‌ها اعلام شود—قادر به تغییر سرنوشت معدنکارانی که با جان خود کار می‌کنند نخواهد بود.
در شرایطی که وزیر صمت از «مسیر پایداری اقتصادی» سخن می‌گوید، معدنکاران همچنان در تونل‌های تاریک با حداقل امکانات ایمنی کار می‌کنند و خانواده‌هایشان هر روز با دلهره منتظر بازگشتشان هستند. پرسش اساسی همین‌جاست: امنیت واقعی معادن، قرار است چه زمانی از وعده به واقعیت تبدیل شود؟
مخاطبین عزیز پایگاه خبری–تحلیلی "معدنی‌ها"؛ شما می‌توانید از دایرکت پیج اینستاگرام "معدنی‌ها" به آدرس madanihanews برای ارائه نقطه نظرات، پیشنهادها، انتقادها و سایر پیام‌های خود با ما در ارتباط باشید.
