معدنی ها /فائزه پناهی؛ احمد عجم، نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس، در موضعی کم‌سابقه و صریح اعلام کرده است: «پای شاهوار ایستاده‌ام»؛ جمله‌ای کوتاه اما سنگین که از دل سال‌ها سکوت و نگرانی برمی‌خیزد. کوه شاهوار، ریه سبز و منبع حیاتی آب شرق سمنان، این روزها بیش از هر زمان دیگری در معرض تهدید است. پرونده معدن بوکسیت تاش سال‌هاست خاک می‌خورد، اما صدور یا لغو مجوزهای آن به صحنه‌ای پیچیده از تضاد منافع میان وزارت صمت، سازمان محیط زیست و منافع محلی بدل شده است.
در ظاهر، ماجرا ساده است، کشف و بهره‌برداری از معدن بوکسیت برای تأمین خوراک صنایع آلومینیوم کشور؛ اما در باطن ماجرا مسئله‌ای بزرگ‌تر نهفته است، قیمت واقعی این توسعه چیست؟ کارشناسان هشدار می‌دهند که تخریب پوشش گیاهی و آلودگی منابع آب در شاهوار یعنی فروپاشی تدریجی چرخه حیاتی شرق سمنان، از آن‌سو، نهادهای تصمیم‌گیر گویی همچنان میان توسعه صنعتی و محیط زیست انسانی در نوسان‌اند؛ توسعه‌ای که گاه بیش از آنکه ملی باشد، محلی و موقتی به نظر می‌رسد.
عجم در اظهارات خود به‌درستی از تضاد دیدگاه‌ها میان دستگاه‌های اجرایی گفت؛ محیط زیست صراحتاً مخالفت کرده، اما برخی دیگر از نهادها همچنان در پی صدور مجوزند. نتیجه آنکه شاهوار معلق مانده میان امضاهایی که گاه جان می‌دهند و گاه جان می‌گیرند. او تأکید کرده که "خط قرمز ما زیست انسانی است"، اما تجربه نشان داده در ایرانِ امروز، خط قرمزها گاهی رنگ خاک می‌گیرند، وقتی پای منافع کوتاه‌مدت یا فشارهای اقتصادی در میان است.
موضوع این است که شاهوار فقط یک کوه نیست؛ حافظه طبیعی منطقه است، کوهی که رودها، چشمه‌ها و حتی هویت مردمان اطرافش از آن زاده شده‌اند. تخریب آن، حذف بخشی از اکوسیستم ایران مرکزی است؛ پازلی که اگر یک تکه‌اش فروبریزد، مابقی هم به‌سختی دوام می‌آورند. اما مسئله فقط خاک و آب نیست؛ مسئله این است که در روند تصمیم‌سازی کشور، زیست انسان و طبیعت هنوز اولویت درجه‌دوم محسوب می‌شود.
نماینده شاهرود می‌گوید مخالفت کرده و پیگیر مانده است، اما واقعیت آن است که این ایستادگی فردی، در برابر ساختارهای بزرگ و پرنفوذ کافی نیست. شاهوار هنوز میان صفحات دستور جلسه‌ها معلق مانده و هر روز اندکی بیشتر فرسوده می‌شود نه فقط از معدن‌کاری، بلکه از بی‌توجهی مزمن به منطق محیط زیست و حالا شاید وقت آن رسیده که پیش از صدور هر مجوز جدید، از خود بپرسیم: آیا ارزش دارد برای چند تُن سنگ بیشتر، کوهی را از نفس بیندازیم که قرن‌هاست به ما نفس داده است؟