معدنی ها //فائزه پناهی؛ در حالی که محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران، در نشست خبری نوزدهمین نمایشگاه ایران کانماین از نیاز جدی این حوزه به سرمایهگذاری گفت و خاطر نشان کرد برای توسعه بخش معدن نیازمند ۵۵ میلیارد یورو سرمایهگذاری هستیم؛ اما پرسش اصلی اینجاست که زیرساخت نهادی و اعتماد بینالمللی لازم برای جذب چنین سرمایهای در ایران وجود دارد یا نه.
در واقع ایران در شرایطی بهدنبال تحقق سرمایهگذاری ۵۵ میلیارد یورویی است که بهدلیل تحریم، بوروکراسی فرساینده، نبود امنیت سرمایه و سیاستگذاریهای متناقض، حتی سرمایهگذاران داخلی نیز با تردید وارد میدان میشوند و این رقم معادل کل سرمایهگذاری خارجی جذبشده کشور طی بیش از یک دهه گذشته است، در حالیکه نه برنامه اجرایی مشخصی برای تحقق آن وجود دارد و نه نشانهای از اصلاح ساختارهای نهادی و اقتصادی.
موضوع این است که دولت در شعار، از جایگزینی معدن به جای نفت سخن میگوید، اما در عمل، با سیطره تصمیمهای دستوری و قیمتگذاریهای غیرواقعی، راه را بر رشد این بخش بسته است تا جایی که تا زمانی که یک فعال معدنی برای صدور هر مجوز باید از چندین نهاد عبور کند و ثبات ارزی وجود نداشته باشد، سخن گفتن از جذب سرمایه خارجی بیشتر شبیه آرزوست تا هدف.
و این در حالی است که ایران با در اختیار داشتن حدود ۷ درصد ذخایر معدنی جهان، میتوانست یکی از قطبهای منطقه باشد، اما هنوز از ظرفیت تجارت آزاد با اوراسیا و کشورهای همسایه استفاده نکرده است. در حالی که ترکیه و قزاقستان با جذب میلیاردها دلار سرمایه از شرکتهای چینی و اروپایی مسیر توسعه خود را باز کردهاند، ایران همچنان درگیر عوارض صادراتی، نوسانات ارز و سیاستهای غیرقابل پیشبینی است.
حالا اما رئیس خانه معدن از همکاری با دانشگاهها و شرکتهای دانشبنیان سخن گفته و تأمین نیروی انسانی متخصص را از اولویتها دانسته است، اما واقعیت آن است که ارتباط صنعت و دانشگاه در کشور هنوز به سطح مؤثر نرسیده و خروجی قابل لمس در بهرهوری معادن دیده نمیشود.
بخش معدن امروز در نقطهای ایستاده که میتواند موتور جدید اقتصاد غیرنفتی باشد یا قربانی دیگری از وعدههای بیعمل. تحقق رؤیای ۵۵ میلیارد یورویی تنها در صورتی ممکن است که کشور به سمت تصمیمهای سخت برود؛ از ثبات اقتصادی و ارزی تا تعامل سازنده با جهان؛ در غیر این صورت، نمایشگاهها برگزار میشوند، سخنرانیها ادامه دارد، اما ریل توسعه معدن ایران همچنان در ایستگاه وعدهها متوقف میماند.
مخاطبین عزیز پایگاه خبری–تحلیلی "معدنیها"؛ شما میتوانید از دایرکت پیج اینستاگرام "معدنیها" به آدرس madanihanews برای ارائه نقطه نظرات، پیشنهادها، انتقادها و سایر پیامهای خود با ما در ارتباط باشید.