معدنی ها /ازبکستان در اقدامی بی‌سابقه با سرمایه‌گذاری ۲.۶ میلیارد دلار در توسعه معادن خود، در حال تبدیل شدن به رقیب اصلی برای ایران و چین در تأمین مواد معدنی حیاتی است. این برنامه که توسط شوکت میرزایف رئیس‌جمهور ازبکستان اعلام شده، شامل ۷۶ پروژه مختلف در ۲۸ عنصر معدنی می‌شود که نقشی حیاتی در تولید کالاهای بادوام و فناوری‌های پیشرفته دارند. ازبکستان با منابع غنی تنگستن، لیتیوم، تیتانیوم و وانادیوم، که به‌ویژه در صنایع هسته‌ای اهمیت دارند، می‌تواند نقشی کلیدی در تأمین مواد معدنی مورد نیاز کشورهای صنعتی ایفا کند.
شوکت میرزایف همچنین افزود: این برنامه سه‌ساله برای تقویت پایگاه صنعتی داخلی و بهره‌برداری از فناوری‌های نوین طراحی شده است تا نه تنها مواد اولیه به طور مستقیم از سنگ معدن استخراج شوند، بلکه با استفاده از روش‌های پیشرفته، خلوص مواد معدنی افزایش یافته و ارزش افزوده زیادی ایجاد شود. برای مثال، غنی‌سازی تنگستن در معدن اینگیچکا می‌تواند ارزش این کانی را دو برابر کند.
این برنامه سرمایه‌گذاری‌ها به وضوح نشان می‌دهند که ازبکستان در حال آماده‌سازی خود برای ایفای نقشی بزرگتر در زنجیره تأمین مواد معدنی جهانی است، به‌ویژه در شرایطی که تحریم‌های فلج‌کننده ایران و کاهش سهم چین در بازارهای جهانی، خلاء بزرگی ایجاد کرده است. همچنین ازبکستان با هدف توسعه مراکز فناوری در تاشکند و سمرقند، به‌دنبال تربیت متخصصان در زمینه معادن و ترویج شیوه‌های مدرن معدنی است.
ارتباط نزدیک‌تر با ایالات متحده شوکت میرزایف در ادامه تأکید کرد که این طرح به‌ویژه فرصت‌های جدیدی برای گسترش همکاری‌های تجاری و سرمایه‌گذاری مشترک با ایالات متحده ایجاد خواهد کرد. تماس اخیر مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا با رئیس‌جمهور ازبکستان در فوریه ۲۰۲۴، نشان‌دهنده تمایل ایالات متحده برای بهره‌برداری از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در زمینه مواد معدنی است. این حرکت، گامی در راستای سیاست دولت ترامپ برای کاهش وابستگی به چین و افزایش همکاری با کشورهای آسیای مرکزی است.
ایران در معرض تهدید بزرگتر در حالی که ایران به دلیل تحریم‌ها نمی‌تواند از منابع عظیم معدنی خود بهره‌برداری کند، ازبکستان به‌سرعت جایگاه خود را به‌عنوان تأمین‌کننده کلیدی مواد معدنی در بازار جهانی تثبیت می‌کند. این تحول می‌تواند تأثیرات زیادی بر آینده تجارت مواد معدنی ایران داشته باشد و ایران را بیشتر از همیشه از معادلات جهانی کنار بزند. ازبکستان با بهره‌برداری از فرصت‌های جدید، به یک رقیب جدی برای ایران و چین تبدیل خواهد شد و احتمالاً تأثیرات آن بر صنعت معدن ایران اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.