معدنی ها /نیما ترکاشوند؛ در حالی‌که ایران همچنان درگیر سوبسید سوخت و چالش تأمین برق صنایع بزرگ است، شرکت اسپانیایی Zelestra اعلام کرده در نظر دارد دست‌کم ۱ میلیارد دلار در پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر در جنوب پرو سرمایه‌گذاری کند؛ آن‌هم نه برای مصرف عمومی، بلکه برای معادنی که میلیون‌ها تُن مس به بازار جهانی صادر می‌کنند.
خوزه لوئیس گارسیا، مدیر منطقه‌ای Zelestra در آمریکای لاتین، به رویترز گفته این شرکت که تحت مالکیت گروه مالی EQT سوئد است، ظرف پنج سال آینده حدود یک گیگاوات انرژی تجدیدپذیر در پرو تولید خواهد کرد؛ ظرفیتی معادل چند نیروگاه برق بزرگ. هدف اصلی: برق پاک، پایدار و اختصاصی برای شرکت‌های معدنی.
پرو، سومین تولیدکننده بزرگ مس در جهان است. منطقه‌ای که قرار است این سرمایه‌گذاری در آن صورت بگیرد، میزبان غول‌هایی نظیر Freeport-McMoRan، Anglo American، Glencore و MMG است؛ شرکت‌هایی که سودشان از صادرات مس، سالانه به میلیاردها دلار می‌رسد و حالا به‌دنبال راهی برای کاهش ردپای کربن خود هستند.
جالب آنکه گارسیا با اطمینان می‌گوید بیشتر، اگر نه تمام پروژه‌های خورشیدی و بادی ما در پرو، صرف تأمین برق همین معادن خواهند شد قراردادهایی بلندمدت، پایدار و سودآور، که هم شرکت را منتفع می‌کند، هم چهره زیست‌محیطی معادن را تلطیف.
اما آنچه برای مخاطب ایرانی قابل‌تأمل است، نه فقط حجم این سرمایه‌گذاری، بلکه هدف‌گذاری آن است: اختصاص انرژی تجدیدپذیر به بخش استخراج مواد خام، با مدل تأمین مالی کاملاً غیردولتی، و در کشوری که نسبت به ایران، از منظر زیرساخت و سرمایه‌گذاری خارجی بسیار عقب‌تر تلقی می‌شده.
در حالی‌که ما هنوز درگیر خام‌فروشی انرژی و استخراج منابع زیرزمینی با برق یارانه‌ای هستیم، پرو با حمایت شرکت‌های بین‌المللی، به‌دنبال ساخت مدلی پایدار از «استخراج سبز» رفته است. در واقع، همین شرکت‌هایی که در معادن پرو فعالند، سال‌هاست در ایران نیز خریدار مس و سنگ‌آهن هستند اما بدون آنکه بخشی از هزینه‌ی زیست‌محیطی را بپذیرند.
طبق آمار دولتی، هنوز سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد برق پرو بسیار محدود است، و بخش بزرگی از برق کشور از طریق نیروگاه‌های برق‌آبی تأمین می‌شود. اما حرکت اخیر Zelestra می‌تواند موازنه را تغییر دهد نه با وعده‌های دولتی، بلکه با قراردادهای واقعی و سرمایه‌های هدفمند.
برای کشوری مثل ایران که هم منابع معدنی دارد، هم پتانسیل انرژی تجدیدپذیر، این خبر بیش از آنکه الهام‌بخش باشد، تلنگر است. وقتی شرکتی اروپایی حاضر است ۱ میلیارد دلار در جنوب پرو سرمایه‌گذاری کند، سؤال این‌جاست: چرا چنین پروژه‌هایی در ایران ممکن نیست؟ چرا ما هنوز هم معادن‌مان را با برق سوبسیدی، گاز ارزان، و بدون هیچ تعهد زیست‌محیطی اداره می‌کنیم؟reuters